مبانی انسان شناختی کرامت انسان از دیدگاه اسلام با نگاه به مبانی حقوق بشر غرب

از دیدگاه اسلام، انسان از کرامت و شرافت ویژه¬ای برخوردار است. کرامت انسان به لحاظ انسان¬شناختی، بر یک سری مبانی استوار است که از حیثیت والای انسان در هستی حکایت می¬کند. انسان کریم در اسلام برترین مخلوق خداوند معرفی شده است مخلوقی که به جهت داشتن روح الهی، خرد و برخورداری از نعمت¬های مادی ومعنوی، در جهت قرب الهی سیر می¬کند. انسانِ با شرافت و کرامت، در این سیر به هدف والا می¬اندیشد؛ خود را اسیر دنیای محدود و فانی نمی¬سازد؛ اکتفا به لذت¬های وهمی را ظلم به رسالت انسانی خویش می¬داند و از هرگونه غرور و خودخواهی می¬گریزد؛ همت خویش را با ارزش¬های الهی همگون نموده و کرامتی بالاتر از کرامت ذاتی یعنی کرامت ارزشی را کسب می¬کند. اما حقوق بشر غرب، مبانی متفاوتی با آنچه برای کرامت انسان از دیدگاه اسلام دارد را تعریف می¬کند. در مبانی حقوق بشر غرب، که زیر بنای فکری آن را اندیشه¬هایی از قبیل اومانیسم، حقوق طبیعی، پوزیتویسم و پراگماتیسم، تشکیل می¬دهد؛ همه انسان¬ها به واسطه قدرت عقل و اختیاری که دارند، از یک نوع کرامت ذاتی و سلب نشدنی برخوردارند. انسان در اندیشه غرب موجودی مستقل، متکی ¬به¬خود و دارای موجودیتی از آنِ خود تلقی شده است که به هیچ قدرتی وابسته نبوده و از هیچ نیروی مافوق استمداد نمی¬جوید. در این پایان نامه، ضمن بررسی مبانی انسان شناختی کرامت انسان، به ارزیابی مبانی حقوق بشر غرب می¬پردازیم که براساس دیدگاه اسلام، مبانی همچون اومانیسم، پوزیتویسم و پراگماتیسم که مبنای فرهنگ غرب در حقوق بشر شده است، مورد نقد قرار می¬گیرد.